Prawo pracy a umowa o dzieło – jakie są różnice i konsekwencje dla pracownika

Prawo pracy a umowa o dzieło – jakie są różnice i konsekwencje dla pracownika

PRAWO PRACY A UMOWA O DZIEŁO – JAKIE SĄ RÓŻNICE I KONSEKWENCJE DLA PRACOWNIKA

Umowa o dzieło to jedna z popularniejszych form zatrudnienia, szczególnie w przypadku pracowników branży kreatywnej. W odróżnieniu jednak od umowy o pracę, umowa o dzieło reglamentowana jest w kodeksie cywilnym, co oznacza, że pracownik nie jest chroniony przez zasady wynikające z prawa pracy. Jakie są więc różnice i jakie konsekwencje z tego wynikają dla pracownika?

KODEKS CYWILNY VS. KODEKS PRACY

Podstawową różnicą między umową o pracę a umową o dzieło jest to, że pierwsza regulowana jest przepisami Kodeksu pracy, a druga – Kodeksem cywilnym. Oznacza to, że umowa o pracę zapewnia pracownikowi szereg zabezpieczeń, jakie daje mu prawo pracy, takich jak:

  • minimalna płaca za pracę
  • odprowadzanie składek na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne
  • urlopy i dni wolne
  • określone standardy pracy
  • ochrona przed zwolnieniem bez uzasadnionych przyczyn

Umowa o dzieło nie obejmuje tych gwarancji, co oznacza, że pracownik jest dużo bardziej narażony na ryzyko.

BRAK UBEZPIECZENIA I INNE NEGATYWNE KONSEKWENCJE

Jedną z największych wad umów o dzieło jest brak ubezpieczenia. W przypadku zatrudnienia na umowę o pracę pracodawca ma obowiązek odprowadzić składki na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne. Natomiast umowa o dzieło nie przewiduje tego obowiązku. Oznacza to, że pracownikowski nie ma np. pewności co do swoich świadczeń emerytalnych, co w przypadku braków na rynku pracy może być szczególnie niekorzystne.

Innym niebezpieczeństwem dla pracownika jest to, że członkowie zespołu zatrudnieni na umowę o dzieło mogą zostać potraktowani jako „outsourcing”, co w dłuższym okresie czasu skutkować może brakiem możliwości rozwoju jednostki, w której pracują.

BRAK STABILIZACJI

Podpisanie umowy o dzieło wiąże się również z brakiem stabilizacji. Umowa ta przewiduje bowiem meandry dotyczące czasu trwania, trybu rozwiązania, a przede wszystkim kwoty wynagrodzenia, przez co pracownik nie ma też nic pewnego, co do długości zatrudnienia. Warto więc bardzo uważnie podchodzić do ofert związanych z umową o dzieło, aby nie narazić się na je poprostu negatywne skutki.

MOŻLIWE WZMOCNIENIE POZYCJI PRAWNEJ PRACOWNIKA

Jednak też warto zaznaczyć, że w przypadku doraźnej pracy na umowie o dzieło, a nie jesteśmy zainteresowani długim stażem, umowa o dzieło może się lepiej spisać niż umowa o prace. Ważne jest tutaj, aby przed podpisaniem umowy uważnie ją przeczytać i zwrócić uwagę na wszystkie zapisy. Można też zadbać o grubszą warstwę negocjacji i wynegocjować składki na emeryturę czy np. minimalną stawkę za godzinę.

Podsumowując, umowa o dzieło jest znacznie mniej korzystna dla pracownika niż umowa o pracę. Brak zabezpieczeń socjalnych, stabilności i inni mniej korzystne warunki związane z tą formą zatrudnienia mogą mieć negatywne skutki dla pracowników. Z drugiej strony, podpisanie umowy o dzieło na czas określony może być korzystniejsze niż podpisanie długoterminowej umowy o pracę. Dlatego przed podpisaniem umowy warto dokładnie ją przeczytać i zadbać o interesy własne.