W dzisiejszych czasach korzystanie z utworów w różnej formie jest na porządku dziennym. Niejeden z nas korzysta z muzyki na koncertach, ogląda filmy w kinie czy przetwarza zdjęcia w celach komercyjnych czy prywatnych. Niemniej jednak, należy pamiętać o przepisach prawnych związanych z korzystaniem z utworów bez zgody autora. W niniejszym artykule omówimy, jakie są przepisy i zasady dotyczące wykorzystywania utworów bez zgody autora.
- Co stanowi utwór?
Zgodnie z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231) “Utworem w rozumieniu ustawy jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (…)”.
Oznacza to, że utworem jest każdy stworzony przez człowieka produkt, który wyróżnia się indywidualnym charakterem i został zapisany w jakiejkolwiek formie.
- Korzystanie z utworów
Zgodnie z art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, korzystanie z utworów może nastąpić wyłącznie na podstawie przesłanek określonych w tym przepisie. Są to m.in.:
- zgoda autora
- dozwolony użytek
- dozwolony użytek prywatny lub wewnętrzny
- korzystanie z utworów należących do domeny publicznej
- Dozwolony użytek
W ramach dozwolonego użytku możemy korzystać z utworów bez zgody autora w przypadku:
- cytowania fragmentów utworów lub całości utworów w celach naukowych, dydaktycznych lub informacyjnych,
- wykorzystywania utworów w ramach recenzji, krytyki lub polemiki,
- korzystania z utworów przez osoby niewidome, niedowidzące lub słabowidzące w celu dostosowania ich do potrzeb wynikających z danej niepełnosprawności,
- korzystania z utworów w celach informacyjnych, np. umieszczanie na stronie internetowej tytułów utworów wykonywanych przez artystów podczas imprez masowych.
- Sankcje za naruszenie praw autorskich
Wykorzystanie utworów bez zgody autora jest naruszeniem jego praw autorskich i może wiązać się z sankcjami prawnymi. Zgodnie z art. 115 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych osoba, która dopuściła się naruszenia praw autorskich, może zostać zobowiązana do zapłaty odpowiedniego wynagrodzenia lub do zaniechania naruszenia, a także może być obciążona kosztami procesu.
- Podsumowanie
W niniejszym artykule omówiliśmy przepisy dotyczące korzystania z utworów bez zgody autora oraz zasady, jakie należy przestrzegać, aby uniknąć naruszenia jego praw autorskich. Podkreślamy, że ochrona praw autorskich jest bardzo ważna i należy ją szanować, gdyż bez niej twórcy nie mieliby zapewnienia, że ich prace są chronione i mogą dzięki temu na tym zarabiać.
Najnowsze komentarze